नमस्कार मित्रांनो, आपण थर्ड पार्टी इन्शुरन्स म्हणजे काय हे समजून घेणार आहोत.
सुरुवातीला आपण चर्चा करू की आपल्याला विम्याची गरज का आहे, जेव्हा मी माझी बाईक किंवा कार रस्त्यावर चालवतो तेव्हा आपल्याला अनेक जोखमींचा सामना करावा लागू शकतो.आपण रस्त्यात चुकून एखाद्याला धडकू शकतो. किंवा आपण चुकून दुसऱ्या गाडीला धडकू शकतो.अशा परिस्थितीती मधे आपण त्याला किंवा तिला केलेल्या नुकसानीची भरपाई करण्यास जबाबदार असतो.
त्याच्या गाडीचे नुकसान भरण्यासाठी शेवटी मला पैसे द्यावे लागतील त्यामुळे येथे विमा कंपनीची गरज आहे विमा (insurance) हा तुम्ही आणि विमा कंपनीमधे झालेला एक प्रकारचा करार आहे. आणि करारानुसार, मी कंपनीला दरवर्षी एक निश्चित प्रीमियम रक्कम अदा करीन आणि त्या बदल्यात, तुम्ही एखाद्याच्या मालमत्तेला धक्का दिला,तरीही, कंपनी तुमच्यामुळे होणारे नुकसान भरेल.
तर फर्स्ट पार्टी म्हणजे काय आणि सेकंड पार्टी म्हणजे काय या शब्दाबद्दल आपण थोडी चर्चा करूया. फर्स्ट पार्टी म्हणजे अशी पार्टी जो ज्या व्यक्तीच्या नावावर गाडी आहे त्याच्या नावे इन्शुरन्स काढला जातो.सेकंड पार्टी ही एक विमा कंपनी आहे.जिला मी एकूण प्रीमियम भरत आहे.आणि त्या प्रीमियम च्या बदल्यात कंपनी माझी जोखीम कव्हर करते. माझ्यामुळे झालेल्या कार अपघातामध्ये ज्या व्यक्तीचे नुकसान होते ती व्यक्ती म्हणजे थर्ड पार्टी.एकूण तृतीय पक्ष विमा करणे हे सक्तीचे आहे.
थर्ड पार्टी इन्शुरन्स
थर्ड पार्टी इन्शुरन्स मधे समाविष्ट असलेल्या सर्व गोष्टींची चर्चा करूयात. थर्ड पार्टी इन्शुरन्स इन्शुरन्स सक्तीचा आहे कारण समजा माझी वार्षिक कमाई कमी असली.आणि माझ्याकडे एक कार किंवा बाईक असू शकते जर मी एखाद्या व्यक्तीला धडक दिली ज्या व्यक्तीची संपत्ती जास्त आहे समजा.आणि समजा मी अपघातात त्याच्या मालमत्तेचे खूप नुकसान केले किंवा त्याचा जीव गेला तर मी त्याला एवढी रक्कम देऊ शकणार नाही, त्यामुळे अशा परिस्थितीत कोणीतरी त्याला/कुटुंबाला ती रक्कम द्यावी लागेल.
म्हणून, सरकारने असा कायदा (Law) केला आहे की तुमचा तृतीय पक्ष विमा तरी असायला हवा जेणेकरून विमा कंपनी पैसे देऊ शकेल. तुमच्या कारला/बाईक ला अपघात झालेल्या तिसऱ्या व्यक्तीला ती रक्कम. तृतीय पक्ष विमा 3 प्रकारच्या जोखमींना कव्हर करतो. यामध्ये तिसऱ्या व्यक्तीच्या मालमत्तेचे नुकसान भरून काढले जाईल. तिसऱ्या व्यक्तीची इजा/जीवन हानी या अंतर्गत संरक्षित केली जाईल.इत्यादी कवर थर्ड पार्टी इन्शुरन्स मधे येतो.
तसेच 1000 सीसी इंजिन आकारापेक्षा कमी असलेल्या गाड्यांचा प्रीमियम हा कमी असतो आणि 1000-1500 सीसी इंजिन आकाराच्या कारमध्ये तो वाढतो.तसेच 1500CC पेक्षा जास्त वाहनांमध्ये हा प्रीमियम दुप्पट होत असतो कारण इंजिनच्या आकारानुसार,वाहनाचा आकार वाढत असतो आणि तसेच मोठ्या गाडीने झालेल्या अपघातामुळे शेवटी तिसऱ्या व्यक्तीला होणारे नुकसान वाढते.त्याच प्रमाणे थर्ड पार्टी इन्शुरन्समध्ये काही अटी व शर्ती असतात. समजा तुमच्यामुळे तिसऱ्या व्यक्तीच्या वाहनाचे नुकसान केले आहे. अशा परिस्थितीत विमा कंपनी तिसऱ्या व्यक्तीला निश्चित रक्कम देते परंतु जर त्या व्यक्तीला काही दुखापत झाली असेल. किंवा त्या व्यक्तीला त्या अपघातात आपला जीव गमवावा लागला असेल तर ती रक्कम ही निश्चित नसते आणि त्याची “अमर्यादित रक्कम” असते आणि ती न्यायालयांच्या निर्णयावर अवलंबून असते जे निर्णय देतील.
आणि त्यात अनेक घटकांचा विचार केला जातो, जसे की त्या व्यक्तीचे वार्षिक उत्पन्न किती आहे त्याचे दैनंदिन उत्पन्न किती आहे आणि तो एकटा कमावणारा होता की त्याच्यावर किती लोक अवलंबून असतात,आणि रक्कम ठरविण्यापूर्वी अनेक घटकांचा विचार केला जातो.
थर्ड पार्टी कार इन्शुरन्स ची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत?
दायित्व कव्हरेज-या कव्हरेज मध्ये तुमच्यामुळे झालेल्या अपघातामध्ये थर्ड पार्टी व्यक्तीच्या मालमत्तेचे अथवा कारचे नुकसान झाले असल्यास त्याची भरपाई केली जाते.
मर्यादित कव्हरेज- या थर्ड पार्टी इन्शुरन्स मध्ये तुमच्या कारची किंवा गाडीची झालेली नुकसान भरपाई करत नाही.
साधी खरेदी प्रक्रिया-थर्ड पार्टी इन्शुरन्स हा कमी पैशांमध्ये तुम्ही खरेदी करू शकता तसेच,कमी कागदपत्रांच्या आधारे तुम्ही हा इन्शुरन्स विकत घेऊ शकता.